Met deze praktische tips leer jij sneller Arabisch 

Van jongs af aan krijgen we als moslims mee dat het leren van de Arabische taal belangrijk is. Ook bij Daliel schreven we erover. Maar vaak blijft het bij vermaningen en slechts enkele, veelal spirituele adviezen. Concrete tips ontbreken en daar loopt voor veel moslims het spoor dood. Daarom voorziet Faiyaz ons in dit artikel van wat praktische tips om mee aan de slag te gaan!  

Tip 1: Kies een goede lesmethode
Om succes te boeken is het van cruciaal belang om een goede lesmethode te hanteren. Persoonlijk raad ik de zogenaamde Medina-methode aan. In deze methode worden de belangrijkste taalregels op gestructureerde wijze uitgelegd, gevolgd door opdrachten waarin je die regels leert toe te passen. Ook krijg je op den duur teksten waarvan de harakaat (leestekens) geleidelijk aan wegvallen. Zo wordt de stap naar het lezen van klassieke islamitische boeken steeds kleiner!  

Er zijn veel studenten die direct beginnen met het bestuderen van klassieke werken als Al-Adjroemiyyah. Dat raad ik af, omdat je dan alleen taalregels bestudeert zonder praktijk. Op deze manier gaat alles het ene oor in het andere oor uit. Jij behoort namelijk niet tot de oorspronkelijke doelgroep voor wie Al-Adjroemiyyah geschreven is. Zevenhonderd jaar geleden werd het voor het eerst samengesteld om Arabischsprekenden de grammaticale regels van het klassieke Arabisch te leren. Jij als moderne beginneling, hebt daar nu nog weinig aan. Bovendien is het voor jou belangrijke deel van Al-Adjroemiyyah, al verwerkt in moderne lesmethodes als de zojuist genoemde Medina-boeken.  

Tip 2: Begin een ontdekkingstocht in al-adab (literatuur)
Al-adab staat voor de rijke Arabischtalige literatuur. De taalkundige discipline kreeg die naam, omdat de inhoud ervan veelal gedomineerd werd door thema’s die gingen over sociale gedragingen en (goede) manieren. Het is belangrijk om in een zo vroeg mogelijk stadium te beginnen met adab, omdat je zo ziet hoe alle taalregels in de praktijk worden toegepast. Ook bouw je zo aan je vocabulaire. Je zal zien hoe een woord verschillend gebruikt kan worden en dat veel woorden nabije synoniemen hebben. Hierdoor ontdek je veel saillante semantische details. En het is ook gewoon leuk om te doen!¹ 

Tip 3: Kies geschikte teksten en een goed woordenboek
Bij het kiezen van oefenteksten is het van belang om teksten te kiezen die je uitdagen om je vocabulaire te vergroten. Tegelijkertijd is het belangrijk om géén teksten te kiezen die te moeilijk zijn, omdat je dan te veel woorden moet opzoeken. Begin met tekstjes waarvan je 80 tot 90% begrijpt. Nieuwe woorden leer je dan door middel van de context van de zinnen, waardoor ze beter blijven hangen. Woorden die je niet begrijpt, zoek je op in je woordenboek.  

Een van de mooiste digitale woordenboeken, is de zogeheten Doha Dictionary. Dit woordenboek geeft niet alleen de betekenis, maar laat ook middels verschillende Koranverzen, overleveringen en gedichten zien hoe het woord kan worden gebruikt. Een ander handig woordenboek is dat van Almaany. Het is online beschikbaar en te downloaden als app. Voor ieder woord laat Almaany verschillende betekenissen zien. Ik raad niemand aan om die woorden los van elkaar te leren. Je onthoudt ze immers beter middels de context van een zin of tekst. Zo zie je ook de verschillende betekenissen van een woord in de praktijk. 

Tip 4: Raak vertrouwd met balaaghah (retorica)
Veel studenten focussen zich enkel op de technische aspecten van de taal, zoals waarom een bepaald woord eindigt met een bepaalde harakah of onder welk patroon een bepaald werkwoord valt. Het is belangrijk om je niet te beperken tot zulke technische aspecten, maar om ook vertrouwd te raken met wat de implicaties van deze regels zijn in de praktijk. Dit wordt behandeld in het vakgebied balaaghah (retorica). Bij balaaghah gaat het bijvoorbeeld over vraagstukken als: Waarom wordt er in de Koran de verleden tijd gebruikt voor toekomstige gebeurtenissen? Wat is de reden dat er midden in Koranverzen ineens van persoonsvorm wordt veranderd? Waarom worden zinnen ingekort of juist uitgebreid, zonder directe noodzaak? En welke figuurlijkheden kent het Arabisch? 

Voor westerse moslims anno 2023 is balaaghah nog eens van extra belang, om zich niet te laten misleiden door veel oriëntalistische claims over de Koran.²

Tip 5: Reciteer de Koran veelvuldig
Door het reciteren van de Koran, ontstaat er een win-win situatie. Je wordt beloond voor de recitatie en je zorgt ervoor dat je de grammaticale regels toepast en zelfs nieuwe grammaticale regels leert en je vocabulaire verder opbouwt. Het is belangrijk om je te beseffen dat de gehele Arabische taalwetenschap, van nahw (grammatica) tot aan balaaghah (retorica), is gecodificeerd met als doel de Koran beter te begrijpen en toe te passen. Wanneer je Arabisch leert zonder dat je je band met de Koran versterkt, schiet je dus dat doel voorbij. 

Tip 6: Pas je kennis toe!
Probeer de regels die je hebt geleerd en de woordenschat die je hebt opgebouwd, ook daadwerkelijk toe te passen door Arabisch te spreken. In onze tijd zijn er veel apps en sites waarmee je talen kunt oefenen. Probeer daarbij wel dialecten te vermijden, gezien regels daarin vaak niet (correct) worden toegepast en je irrelevante woorden kan meekrijgen met een andere connotatie dan gebruikt werd in klassieke teksten. 

Tip 7: Verdiep je in ghariib al-Qur’aan
Het genre ghariib al-Qur’aan gaat over hoe woorden gebruikt worden in de Koran. In deze woordenboeken worden complexe of niet meer gebruikte woorden, of het Koranische gebruik van eenvoudige woorden, gedefinieerd en uitgelegd. Zo krijg je de juiste betekenis ervan te zien in het licht van het specifieke vers. Hierdoor leer je de ware betekenis van de Koranverzen en leer je de rijke en elequente stijl van het Arabisch waarderen.  

In mijn optiek is ghariib al-Qur’aan het meest waardevolle genre in het kader van het leren van de Koran en het Arabisch. 

Tip 8: Begin dichtbij
Het is belangrijk om les te volgen in een taal die je vloeiend beheerst. Als dit niet het geval is, zul je namelijk de regels niet begrijpen en krijg je de taal halfbakken mee. Het is cruciaal om een goede uitleg te krijgen en om vragen te kunnen stellen voor verduidelijking. Veel studenten zijn utopisch en willen direct in het Arabisch les volgen. De realiteit is dat dit voor de meesten een te grote stap is, waardoor ze op den duur afhaken. Het is beter om geleidelijk de overstap te maken naar het Arabisch.  

Een ander punt is dat lokaal les volgen versnippering tegengaat. Als studenten massaal les volgen bij buitenlandse leraren, hebben Nederlandse docenten minder studenten. Hierdoor neemt het aanbod qua lessen af en gaat op den duur het landelijke lesniveau ook omlaag. Het is belangrijk om als oemmah visionair te denken en zulke zaken in acht te nemen. Lokaal les volgen stimuleert meer leraren om hun werk te verbeteren en meer studenten om in de toekomst leraar Arabisch te willen worden!