Zo hecht jij je kinderen aan ‘ied al-adhaa!

Je kind islamitisch opvoeden in Nederland is niet altijd even makkelijk. Je bent immers een minderheid in een overwegend seculiere omgeving. Wil je jouw kind graag de Islam meegeven, dan zul je ervoor moeten zorgen dat je optimaal gebruik maakt van de mogelijkheden daartoe. Een voorbeeld hiervan is nadruk leggen op belangrijke momenten op de islamitische kalender. Het aankomende feest, ‘ied al-adhaa, is daar een goed voorbeeld van. Als moslimouders laten we daar nog regelmatig kansen liggen. In dit artikel beschrijf ik waarom we kansen missen en wat we kunnen doen om opvoedkundig te profiteren van een belangrijk religieus moment als dit.

De focus van omgaan met religieuze feesten ligt op dit moment vooral op de volwassenen en dat maakt o.a. ‘ied al-adhaa een minder fijn moment voor kinderen. Denk aan de lange preken in moskeeën, de bezoekjes aan familie waarbij kinderen vaak naar buiten worden verbannen en er weinig aandacht is voor hen. Denk aan het verhaal van de Profeet Ibrahim dat enorm gericht is op het slachten van diens zoon, zonder de wijsheid en genade van Allah hierbij te betrekken. Kortom, er is ruimte voor verbetering.

Wil je dat jouw kind zich gaat hechten aan ‘ied al-adhaa, dan zul je dingen moeten doen die de emotionele en religieuze connectie tussen jouw kind en dit feest vergroten. Bij de religieuze connectie gaat het erom je kind de betekenis van ‘ied al-adhaa te leren. Door de emotionele connectie zorg je er vervolgens voor dat ‘ied al-adhaa een moment is waar het kind naar uitkijkt en verbinding mee voelt op zowel korte als lange termijn.

De manier om beide te bereiken, is door ze niet als aparte onderdelen te behandelen, maar ze samen te voegen. Zo ontstaat er een aantrekkelijke manier van opvoeden en onderwijzen, voor zowel jouw kind als jou als ouder. Ik neem je graag mee in mijn persoonlijke top 10, beginnend bij de emotionele connectie.

1. Maak gebruik van de periode naar ‘ied al-adhaa toe en leef naar ‘ied toe. Dit kan bijvoorbeeld door je te focussen op de eerste tien dagen van deze gezegende maand.
2. Versier het huis om het feestgevoel al voor de komst van ‘ied al-adhaa op te bouwen. Hoe je dat doet? Dat kan o.a. door slingers en ballonnen op te hangen of kleurplaten in huis te halen. Jij als ouder weet het best wat jouw kind leuk vindt om het feestelijk te maken, dus speel daar op in.
3. Eten neemt vaak een belangrijke plaats in bij ‘ied al-adhaa. Betrek jouw kind bij de voorbereidingen daarvan. Denk aan: samen koekjes maken, samen inkopen doen of een taart uitkiezen.
4. Cadeaus mogen bij een goed feestje niet ontbreken. Koop niet alleen iets voor jouw kind, maar neem ook de moeite om met jouw kind iets uit te zoeken voor jouw partner. Iets cadeau geven is namelijk ook een mooie ervaring voor een kind.
5. Gezinstijd, al is het maar een dagdeel, is belangrijk. Dus wil je familie bezoeken? Doe dat vooral, maar zorg ervoor dat er ook altijd een moment van de dag gereserveerd blijft voor jullie als gezin en focus daarbij op je kind.
6. Ken het verhaal achter het feest en deel dit met je kind op een toegankelijke en positieve manier. Vertel het verhaal van de Profeet Ibrahim, ‘alayhi as-salaam, koppel het aan de ka’bah, de bedevaart, zijn opofferingen en zijn onvoorwaardelijke vertrouwen in Allah. Deel dit verhaal idealiter in een gezellige sfeer, bijvoorbeeld samen op de bank met wat lekkers erbij, of de avond vooraf in bed.
7. Moskeebezoek is onderdeel van de dag. Neem je kind mee en vertel je kind de samenvatting van de preek wanneer deze niet te volgen was voor je kind.
8. Je kan het thema offeren breder trekken door ‘ied al-adhaa te nemen als moment om je zakaat uit te geven, of als moment om sadaqah te geven en dit te koppelen aan het brengen van een offer. Betrek jouw kind, bij het uitgeven van liefdadigheid in de vorm van geld, ook bij het doel waaraan je het uitgeeft.
9. Neem je kind mee in de rituelen van de bedevaart en geef uitleg over waar deze rituelen vandaan komen. Uiteraard doe je dit weer op een toegankelijke manier.
10. Herhaal de verhalen die je vertelde tijdens de dagen voor ‘ied al-adhaa en op de dag zelf. Het hoeft niet uitgebreid te zijn, anekdotes zijn genoeg. Blijf ernaar terugverwijzen gedurende de rest van het jaar. Op die manier houd je de kennis en emotie levend.

De praktijk leerde me dat sommige ouders met name moeite hebben met de eerste vijf punten. Zij kennen dit niet van vroeger en vinden dit lijken op dingen die worden gedaan op niet-religieuze feesten. Tegen hen wil ik zeggen: er is geen verbod op deze zaken, maak het dan ook niet verboden voor jezelf. Ook wil ik eenieder wijzen op het volgende:

Bepaalde feesten hebben in de samenleving een belangrijke plek, zoals het sinterklaasfeest, kerst en ‘oud en nieuw’. Steeds meer moslims nemen op een bepaalde manier deel aan deze feesten. Tegelijkertijd lijken zij de religieuze feesten steeds meer los te laten. Op die manier zal de religieuze identiteit van jouw kind steeds verder in het nauw worden gedreven. Verbondenheid met religie was voor de voorgaande generaties niet alleen theologisch, maar het was ook de sociale norm omdat zij leefden in moslimlanden. Wij leven niet in een moslimland en dat maakt de focus op een emotionele connectie met de Islam extra belangrijk. Investeer in de geloofsbeleving. Investeer in de beleving rondom ‘ied al-adhaa, zodat er een reactie volgt die past bij de belangrijkste islamitische feestdag, wanneer je jouw kind vertelt dat het bijna ‘ied al-adhaa is.