Ik heb de beschamende fragmenten van Vandaag Inside over de islam bekeken. De verkiezingen komen eraan, en dus wordt het grote publiek weer warm gemaakt voor het rechtse stemmenkanon en vermeende probleem dat in het dagelijks leven van mensen eigenlijk geen rol speelt: de islam.
De rode draad van het fragment: de islam zou een bedreiging zijn. Wat volgde was een opsomming van leugens, kortzichtige vooroordelen en allerlei problematiek die de islam juist bestrijdt in plaats van veroorzaakt.
We mogen het er nooit over hebben
Een van de leugens die steeds aan bod kwamen, was dat “we het er nooit over mogen hebben”, terwijl het tegendeel waar is: er wordt juist al jaren voortdurend over gesproken. We hebben zelfs enorme politieke partijen die vijandigheid naar de islam als speerpunt hebben! We mogen het er altijd óver hebben en dat doen we ook. Wat niet gebeurt, is dat we het erover hebben mét moslims, met de mensen die er echt verstand van hebben. Geen imams, geen geleerde moslims, geen woordvoerders die de traditie kennen en uit (zinnige) ervaring spreken. In plaats daarvan wordt er óver moslims gepraat, met gelijkgestemden of met zogenaamde verdedigers die in feite de kern bevestigen maar slechts vinden dat men er niet zo hard in moet gaan. Een inhoudelijk gesprek over de werkelijke inhoud van de islam ontbreekt volledig.
Islam als oorzaak van maatschappelijke problemen
De harde realiteit is dat ontsporing onder jongeren niet voortkomt uit de islam of uit de moskee. Dat is simpelweg niet zo. Andere oorzaken waar het wél door komt – zoals armoede, wanbeleid in wijken, fouten in het onderwijs, maar ook zaken als de in Nederland veel te populaire verheerlijking van de Mocro Maffia middels series, of de destructieve invloed van een bepaalde muziekcultuur – daar wordt nooit over gesproken. Dat men zich door de jaren heen ook gaat gedragen naar de stereotype beelden die in de maatschappij, zoals nu ook door VI, worden opgelegd, zal men het al helemaal nooit over hebben.
Jongeren die bidden, studeren en een religieus leven leiden, zijn juist níet degenen die ontsporen. Het zijn er statistisch gezien vele malen minder dan degenen die meegaan in een zogenaamde vrije, grenzeloze cultuur zonder houvast.
Kijk naar Kazachstan, zo kan het toch ook!
En dan die belachelijke voorbeelden van hoe het ook zou kunnen.
‘Ik was laatst in Kazachstan’ riep iemand aan tafel dom. Daar zou het zo goed gaan, want de meerderheid is moslim maar je ziet er bijna geen hoofddoekjes. Nou, dat is dus omdat het er níet goed gaat. Kazachstan is een ijzeren dictatuur met buitengewoon repressieve regels tegen hoofddoekjes. Is dat werkelijk het model waar men in Nederland van droomt?
Of Abu Dhabi, dat werd geprezen omdat er een moskee, een synagoge en een kerk op één plein staan. Ja, dat klopt – maar dat komt omdat Abu Dhabi officieel een cultuur promoot die islam heet. Volgens de islamitische traditie is dit al eeuwen normaal. Er zijn talloze voorbeelden uit de islamitische geschiedenis waar moskee, kerk en synagoge vreedzaam naast elkaar bestonden, en dat eeuwen voordat dit in Nederland zelfs maar bespreekbaar was. En zelfs nu nog ondervinden moskeeën hier enorme tegenwerking.
En dan Beiroet. Dat zou een goed voorbeeld zijn van een goede samenleving omdat er weinig islam te zien zou zijn. De realiteit: Beiroet is een stad vol problemen, geteisterd door corruptie en armoede. De afwezigheid van de islam, die overigens helemaal niet zo afwezig is als wordt beweerd, is onder meer te danken aan repressief koloniaal beleid. Wat een voorbeelden.
Moslims zijn er klaar mee en houden van de islam
En dan komt altijd weer een zogenaamde relativering: “Er zijn natuurlijk ook veel Marokkanen die het goed doen, hopelijk de meerderheid.”
Hopelijk?
Het ís de meerderheid. En dat wordt steeds zichtbaarder. Alleen: die meerderheid kijkt niet meer machteloos toe hoe ze telkens op tv worden uitgekotst. Ze keren talkshows de rug toe en bouwen hun eigen digitale platforms, waar wél ruimte is voor het volledige verhaal. Dáár groeit de islam, omdat mensen ontdekken dat dit verhaal niet bedreigend is, maar juist aantrekkelijk, inspirerend en helend.
Nee. De islam is geen probleem, het is de oplossing. De praktijk laat zien dat juist imams en Koranscholen al jarenlang bewezen hebben jongeren en volwassenen op het rechte pad te houden, perspectief te geven en ze uit moeilijke sociaaleconomische situaties te trekken. Waar andere middelen vaak falen, blijkt de islam wél effectief: door moreel houvast, een gevoel van gemeenschap en duidelijke normen en waarden.
Kortom: het voortdurende gesteggel in de media is niet een debat over islam, maar een karikatuur ervan. Het probleem is niet dat er “nooit over gesproken wordt”. Het probleem is dat er altijd óver, maar nooit mét moslims wordt gesproken. En dat terwijl de islam zelf de oplossingen voor de genoemde problemen al lang aandraagt – bewezen in de praktijk door de mensen die dagelijks het verschil maken, bewezen door moslims die van de islam houden.