Het lijkt definitief: de coalitiepartijen hebben een nieuwe premierskandidaat naar voren geschoven. Dick Schoof, die jarenlang moslims stigmatiseerde en hun rechten ondermijnde, wil premier ‘van alle Nederlanders’ worden. Volgens dr. Martijn de Koning is het radicaal-rechtse feest nu compleet.
De afgelopen dagen was ik in het altijd fijne Sarajevo voor een conferentie over islamofobie, etnonationalisme, herinnering en ‘belonging’. In die conferentie waren bijdragen over islamofobie uit diverse contexten: Myanmar, Bosnië, de VS, Turkije, Bangladesh en Nederland. Allemaal zeer verschillend van aard, maar wat ze gemeen hadden is hoe islamofobie een systeem is dat allerlei niveaus van het menselijk leven doordrenkt: de politiek, instituties, het dagelijks leven; met daarbij genocide als de ultieme logica. In dit systeem worden moslims voortdurend aangesproken als figuren die ergens niet thuishoren, pre-modern dan wel anti-modern zouden zijn en wier intrinsieke attitude vanwege de islamitische leerstellingen vijandig en intolerant naar anderen zou zijn.
Dit systemische karakter is belangrijk. We hebben in onze besprekingen van islamofobie namelijk vaak de neiging om ons te concentreren op individuen: Netanyahu, Wilders, Le Pen, enzovoorts. Maar ook die figuren maken deel uit van een groter systeem dat we niet uit het oog moeten verliezen.
Architect van islamofobie
Niettemin, sommige mensen zijn specifiek van belang. Bijvoorbeeld als architecten van een complete veiligheidsinfrastrucuur die specifiek moslims op de korrel neemt. Dick Schoof is er zo één; onze beoogde nieuwe premier. Als voormalig Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) was hij in belangrijke mate mede verantwoordelijk voor het versterken van die veiligheidsblik op moslims in het bijzonder en op alles wat activistisch aandoet in het algemeen.
Hier een paar feiten uit zijn bloemrijke CV:
- Het zonder enige juridische grondslag uitbouwen van het verzamelen van persoonsgegevens door de NCTV gericht op moslims, journalisten en academici;
- Het proberen om vooraf lezingen en debatten met moslims onmogelijk te maken (ook op universiteiten);
- Het verstoren van de gang van zaken bij het islamitische Cornelius Haga Lyceum, waarbij ook over specifieke personen informatie werd verzameld (opnieuw: zonder juridische grondslag);
- Het zonder voldoende juridische grondslag uitzetten van heimelijk onderzoek in gemeenten naar organisaties van moslims in het kader van radicalisering en terrorisme;
- Het onjuist informeren van de minister over die onderzoeken.
En zo gaat het nog even door. Maar een juridische grondslag? Wie daar nog een keer over zou beginnen kon ‘zijn spullen pakken’, aldus Schoof tegen zijn juristen toen het bij de NCTV ging over het in de gaten houden van burgers.
De rechtsorde beschermen door deze te ondermijnen
In een uitzending van WNL op Zondag in 2017 noemde Schoof zonder enige grond, laat staan enig bewijs, Kick Out Zwarte Piet (KOZP) een beweging ‘die mogelijk extremistisch wordt en dan ook geweld kan gaan gebruiken.’ KOZP werd vervolgens in het jaarlijkse Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland opgenomen; iets waar de NCTV later op terugkwam. Later, onder de opvolger van Schoof, gebeurde iets soortgelijks met Muslim Rights Watch Nederland.
In 2019 bleek dat de AIVD, toen onder leiding van Dick Schoof, in de zaak van het Cornelius Haga Lyceum, had aangegeven dat enkele ‘richtinggevende personen’ binnen die school in salafistische kringen zouden verkeren, dat salafisme werd overgedragen in de school en dat mensen binnen de school banden zouden hebben met een terroristische organisatie. Zo zouden leerlingen antidemocratische opvattingen en een actieve afkeer van de Nederlandse samenleving worden aangeleerd.
Niks van dit alles bleef overeind. De term salafisme werd zo een soort beschuldiging: moskeeën en nu ook een islamitische school werden gedwongen om te zeggen ‘nee we zijn geen salafist’, alsof het verboden zou zijn om een salafist te zijn. Voor de helderheid: dat is niet zo. Dat deze actie stigmatiserende effecten zou kunnen hebben, werd door Dick Schoof (toen AIVD-directeur) ‘betreurd,’ maar hij zou het zo weer doen, ook al kreeg de AIVD een flinke tik van de toezichtscommissie: ‘Het is onze taak om te waarschuwen tegen anti-integratieve tendensen die de democratische rechtsorde ondergraven.’ Met andere woorden: Schoof neemt het niet zo nauw met de democratische rechtsorde om de democratische rechtsorde te handhaven.
Premier van alle eersterangs Nederlanders
Dick Schoof wil de premier van alle Nederlanders zijn op basis van een hoofdlijnenakkoord waarin staat dat je niet zomaar een volwaardig burger bent, maar pas ‘als je meedoet en de Nederlandse waarden onderschrijft.’ Met andere woorden, volgens het PVV-kabinet hebben we volwaardige burgers en onvolwaardige burgers.
De middelvinger
Natuurlijk, het hele raciale veiligheidsdenken waar Schoof één van de belangrijke architecten van is, verdwijnt heus niet zonder Schoof. En als hij er niet was had iemand anders het wel bedacht. Dus in die zin moeten we ons niet teveel richten op de figuur van Schoof alsof hij als individu alles bepaalt: hij is een uitvloeisel en een onderdeel van een lang bestaand systeem waarin moslims worden gezien als buitenstaanders die niet voldoen aan de Nederlandse waarden (of die zelfs zouden bedreigen). Maar toch. Hoe zeg je ‘f*ck you’ tegen moslims, migranten en de rechtsstaat zonder die woorden uit de ijskast van Wilders te halen? Dat doe je door iemand als Dick Schoof aan te stellen als premier van een kabinet onder aanvoering van de radicaal-rechtse PVV.
