We kijken met verdriet in onze harten terug naar afgelopen Ramadan die door de huidige crisissituatie anders werd beleefd en snel aan ons voorbij is gegaan. We kijken terug op een prachtige maand waarin wij ons uiterste best hebben gedaan in allerlei vormen van aanbidding om dichterbij Allah te komen, hopende daarbij Zijn Tevredenheid te bereiken, vergeven te worden en gevrijwaard te worden van het hellevuur.
Allah verkiest bepaalde schepselen boven andere en bevoordeelt ze met bepaalde taken waarmee zij zich onderscheiden van andere schepselen. Zo verkiest Allah de profeten boven de mensheid en verkiest Hij van de profeten de boodschappers. Ook onder de boodschappers heeft Allah sommige verheven boven andere en heeft hij sommige meer bevoorrecht dan andere.
Niet alleen fysieke schepselen worden verkozen door Allah, ook bepaalde periodes en momenten van het jaar zijn bevoorrecht en zijn beter dan andere periodes. Zo verkiest Allah bepaalde maanden, dagen en momenten van het jaar die geliefder zijn bij Hem dan andere. Tijdens deze maanden, dagen en momenten schenkt Allah Zijn dienaren meer beloning en wist hij hun zonden en komt Hij hun tegemoet in de acceptatie van de smeekbeden. Zo verkiest Allah de maand Ramadan boven andere maanden van het jaar en verkiest Hij de laatste tien nachten van deze maand boven de rest van de dagen van Ramadan. Allah verkiest Laylatoe al-Qadr als beste nacht van het jaar, omdat toen de Koran is neergedaald.
وَرَبُّكَ يَخْلُقُ مَا يَشَاءُ وَيَخْتَارُ
En jouw Heer schept wat Hij wil en kiest uit (wie Hij wil).1
Minstens zo belangrijk
Het belang van de laatste tien dagen van Ramadan is tijdens de maand Ramadan nadrukkelijk naar voren gekomen. Het merendeel kent wel het belang van deze nachten. Toch zijn er andere dagen die net zo belangrijk, of zelfs beter, zijn dan de laatste tien dagen van Ramadan en waar weinig moslims weet van hebben. Deze dagen zijn niet zo bekend als de laatste dagen van Ramadan maar ze worden toch gezien als de beste dagen van het jaar.
Ik heb het hier over de eerste tien dagen van dhoe al-hiddjah. Deze eerste tien dagen van dhoe al-hiddjah worden gezien als de beste dagen van het jaar. Sterker nog, er zijn geleerden die van mening zijn dat de eerste dagen van dhoe al-hiddjah beter zijn dan de laatste tien dagen van Ramadan. De geleerden baseren dit op meerdere bewijzen uit de Koran en Soennah, maar het meest duidelijke is de hadith waarin de Profeet, sallallahu ‘alayhi wa sallam, deze eerste dagen van dhoe al-hiddjah expliciet benoemt als beste dagen van het jaar en in een andere overlevering als de beste dagen van deze wereld:
‘’Er bestaan geen dagen waarvan de goede dagen geliefder zijn bij Allah dan deze dagen.’’ Zij (de metgezellen) vroegen: ‘’Ook niet het strijden op de weg van Allah?’’ Waarop de Profeet, sallallahu ‘alayhi wa sallam, zei: ‘’Ook niet het strijden op de weg van Allah, behalve een persoon die erop uitgetrokken is met zijn ziel en zijn bezittingen en niet meer daarvan teruggekeerd is (m.a.w. is overleden).’’2
Andere geleerden zijn van mening dat de laatste tien van Ramadan beter zijn, gezien het feit dat de nacht van Qadr hierin (in één van de oneven nachten) voorkomt. Een derde groep van geleerden verkiest de gulden middenweg en doet beide hun recht toekomen, door de beste nachten van het jaar toe te kennen aan de laatste nachten van de maand Ramadan en de beste dagen van het jaar toe te kennen aan de eerste tien dagen van de maand dhoe al-hiddjah.
Al met al, bevinden wij ons de aankomende dagen in de beste dagen van het jaar. Zo zegt de geleerde al-Hafidh Ibn Hadjar dat gedurende deze dagen alle goede daden (zowel fysiek als spiritueel) van de zuilen van de Islam samenkomen. Men verricht de Hadj naar het Huis van Allah in Mekka, het vasten is aanbevolen voor degene die niet bezig is met de Hadj, de gebeden worden verricht en de giften (sadaqah) worden uitgegeven in allerlei vormen. En dat allemaal onder het monotheïstische symbool: niets of niemand heeft het recht aanbeden te worden behalve Allah, wat de eerste zuil van de Islam is.3
De 10 dagen in de Koran en Soennah
De voortreffelijkheden van de tien dagen van dhoe al-hiddjah zijn benoemd in de Heilige Koran en de Soennah van de Profeet, sallallahu ‘alayhi wa sallam. In de Koran lezen wij in Soerah al-Fadjr:
وَالْفَجْرِ (1) وَلَيَالٍ عَشْرٍ (2) وَالشَّفْعِ وَالْوَتْرِ
Bij de dageraad. En bij de tien nachten. En het even en het oneven.4
Allah zweert5 hier op de dageraad en vervolgens op de tien nachten. De tien nachten worden door de meeste uitleggers van de Koran uitgelegd met de tien nachten van dhoe al-hiddjah. Vervolgens zweert Allah op het even en het oneven. Ibn ‘Abbaas heeft gezegd dat het ‘even’ de tiende dag van dhoe al-hiddjah is, en het ‘oneven’ de negende dag van dhoe al-hiddjah, namelijk ‘Arafah. Dit was ook de mening van Ibn Zubayr en Mudjaahid.
In de Soennah lezen we dat de Profeet, sallallahu ‘alayhi wa sallam, zegt:
‘’Er bestaan geen betere en geliefdere dagen bij Allah waarvan de goede dagen verricht worden dan deze tien dagen. Zeg hierin veelvuldig de tahliel, tasbieh en de tahmied.’’6 7
Dit betekent dat de goede daden in alle dagen van het jaar niet zo geliefd zijn bij Allah als in deze tien dagen. En wanneer de goede daad geliefd is bij Allah in een bepaalde tijd dan zal Allah de beloning hiervan vermenigvuldigen en zegenen in een mate die onze verbeelding te buiten gaat. Daarom is het van belang om ons extra in te spannen gedurende deze tien dagen door verschillende vormen van aanbiddingen te verrichten.
Wij dienen deze tien dagen eigenlijk op dezelfde wijze te banaderen als de laatste tien dagen van Ramadan, willen wij in aanmerking komen voor de tevredenheid en de vergeving van Allah.
Wat kunnen we deze dagen doen?
Wat zijn de daden die wij gedurende deze dagen kunnen verrichten? Hieronder noem ik de belangrijkste daden.
1. De Hadj en de ‘Umrah
De Hadj en de ‘Umrah verrichten tijdens deze tien dagen – met de voorwaarde hiertoe financieel en fysiek in staat te zijn – staat bovenaan het lijstje. Dit komt omdat dit hét moment is voor deze aanbidding en omdat de beloning hiervan het Paradijs is, zoals de Profeet, sallallahu ‘alayhi wa sallam, heeft gezegd: ‘’De ‘Umrah na ‘Umrah is vergeving van de zonden die hier tussenin worden begaan en de Hadj kent geen andere beloning dan het Paradijs.’’8
2. Het vasten
Het vasten kent als aanbidding geen gelijken als het neerkomt op de omvang van de beloning. Allah heeft de beloning hiervan aan zichzelf toegerekend. Allah zegt in een hadith Qudsie: ‘’Alle daden van de zoon van Adam zijn voor hem, behalve het vasten. Deze is voor Mij en Ik zal de beloning hiervan toerekenen.’’9
De beloning voor het vasten kent geen limiet en dat geldt al helemaal gedurende deze dagen waarvan de beloningen vermenigvuldigd worden. Bovendien is het vasten op de dag van ‘Arafah (de negende dag van dhoe al-hiddjah) aangeraden voor degene die de Hadj niet verrichten en is het een vergeving van de voorgaande en aankomende zonden van het jaar. Zoals staat in de hadith: ‘’Met het vasten op de dag van Arafah hoop ik dat Allah de zonden vergeeft van het voorgaande jaar en het komende jaar.’’10
3. Vrijwillige gebeden
Dichterbij Allah zal een dienaar nooit komen in welk andere willekeurige aanbidding dan in het gebed en specifiek in de sudjoed (knielhouding) hiervan.
De Profeet, sallallahu ‘alayhi wa sallam, zegt namelijk: ‘’Een dienaar is het dichtstbijzijnde van zijn Heer wanneer hij de sudjoed verricht. Verricht daarom veel smeekbeden tijdens de sudjoed.’’11
4. Het gedenken van Allah
Door de takbier, en tahmied en tahliel uit te spreken.
وَيَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ فِي أَيَّامٍ مَّعْلُومَاتٍ
En zij gedenken de naam van hun Heer in de bekende dagen.12
De ‘bekende dagen’ zijn de tien dagen van dhoe al-hiddjah.
En in de hadith van Ibn ‘Umar staat: ‘’Zeg hierin veelvuldig de tahliel, tasbieh en de tahmied.’’13
5. Smeekbede tijdens ‘Arafah
De dag van Arafah is de mooiste dag van het jaar, zoals de Profeet, sallallahu ‘alayhi wa sallam, aangaf: ‘’De beste dag waar de zon is opgegaan, is de dag van ‘Arafah.’’14
Op deze dag komen miljoenen mensen vanuit allerlei streken en uithoeken van de wereld bijeen om Allah te eren en smeekbeden te verrichten. Op deze dag zal Allah trots tegen de engelen zeggen: ‘’Kijk naar mijn dienaren. Zij zijn ongekamd en stoffig naar mij toegekomen.’’15
Er is geen geschikter moment voor een dienaar om smeekbeden te verrichten, ook voor degenen die niet de Hadj verrichten. De Profeet, sallallahu ‘alayhi wa sallam, zegt namelijk in een hadith: ‘’De beste smeekbede is de smeekbede van ‘Arafah.’’16
De geleerde Imam Ibn ‘Abd al-Barr zei: ‘’In deze overlevering is bewijs dat de smeekbede op ‘Arafah meestal verhoord wordt.’’17
Voetnoten
- Soerah al-Qasas, vers 68 ↗️
- Overgelverd door al-Buchaarie en at-Tirmidhie ↗️
- Fath al-Baarie, Ibn Hadjar ↗️
- Soerah al-Fadjr, vers 1-3 ↗️
- Allah is vrij om te zweren op wat Hij wil en wie Hij wil en zweert enkel op zaken om de voortreffelijkheid hiervan uit te drukken of het belang hiervan te benadrukken. ↗️
- Overgeleverd door Ahmad in zijn Musnad, op gezag van ‘Abdulah ibn ‘Omar, met een authentieke keten ↗️
- Tahliel: het zeggen van ‘Laa ilaaha illallah’
Tasbieh: het zeggen van subhaanallah
Tahmied: het zeggen van alhamdulilah ↗️ - Overgeleverd door al-Buchaarie en Muslim ↗️
- Idem. ↗️
- Lataa`if al-Ma’aarif, Ibn Radjab ↗️
- Overgeleverd door Muslim ↗️
- Soerah al-Hadj, vers 28 ↗️
- Overgeleverd door Ahmad in zijn Musnad, op gezag van ‘Abdulah ibn ‘Omar, met een authentieke keten. ↗️
- Muslim ↗️
- Overgeleverd door Ahmad, Ibn Hibbaan en al-Haakim, op gezag van Aboe Hurayrah ↗️
- Overgeleverd door at-Tirmidhie en Maalik en authentiek verklaard door al-Albaanie ↗️
- At-Tamhied, Ibn ‘Abdilbarr ↗️